Chu kỳ kinh nguyệt – Dấu hiệu và cách tính chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý mà hầu hết bạn nữ nào cũng trải qua. Dựa vào tần suất và đặc điểm của chu kỳ kinh nguyệt có thể giúp bạn phát hiện kịp thời các vấn đề liên quan đến sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng. Vậy chu kỳ kinh nguyệt là gì? Dấu hiệu và cách tính như thế nào? Hãy cùng sibell tìm hiểu trong bài viết dưới đây để chủ động chăm sóc sức khỏe của mình một cách tốt nhất.

Kinh nguyệt là gì?

Kinh nguyệt ra sự bong tróc diễn ra hàng tháng của lớp niêm mạc tử cung ở phụ nữ. Kinh nguyệt còn được biết đến với các thuật ngữ khác như kỳ kinh nguyệt, chu kỳ kinh nguyệt, tới tháng hay ngày đèn đỏ,… Kinh nguyệt hay máu kinh bao gồm máu, mô niêm mạc tử cung (còn gọi là nội mạc tử cung) chảy từ bên trong tử cung qua cổ tử cung và được đẩy ra khỏi cơ thể qua âm đạo.

Chu kỳ kinh hoạt động bởi sự thay đổi phức tạp của nồng độ hormone trong cơ thể phụ nữ và có mối liên quan mật thiết với chu kỳ của buồng trứng. Tuỳ từng thời điểm, các hormone sẽ được điều tiết phù hợp để phát triển các nang trứng và làm dày nội mạc tử cung, đỉnh điểm của chu kỳ là sự giải phóng của nang trứng hay còn được gọi giai đoạn rụng trứng.

Trứng sẽ di chuyển đến ống dẫn trứng và chờ tinh trùng đến thụ tinh. Nếu trứng không gặp tinh trùng và quá trình thụ tinh không xảy ra, việc mang thai sẽ không xảy ra và lớp niêm mạc tử cung đó sẽ bị bong ra, hình thành kinh nguyệt. Ngược lại, nếu sự thụ tinh xảy ra, lớp niêm mạc tử cung sẽ tiếp tục phát triển để thai làm tổ.

Chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt là thuật ngữ mô tả chuỗi thay đổi mà cơ thể người phụ nữ trải qua hàng tháng để chuẩn bị cho quá trình mang thai. Chu kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày đầu tiên xuất hiện kinh nguyệt của tháng này đến ngày đầu tiên xuất hiện kinh nguyệt của tháng tiếp theo. Độ dài chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người có thể khác nhau nhưng quá trình là giống nhau.

Các giai đoạn quan trọng của một chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi bạn gái sẽ bắt đầu từ khi bước vào giai đoạn tuổi dậy thì (khoảng 12 – 17 tuổi) cho đến khi kết thúc mãn kinh (khoảng 45 – 55 tuổi). Một chu kỳ kinh hành kinh bao gồm những giai đoạn: kinh nguyệt, nang trứng, rụng trứng, hoàng thể. Cụ thể như sau:

Giai đoạn kinh nguyệt

Vậy giai đoạn chính của chu kỳ kinh nguyệt là gì? Giai đoạn kinh nguyệt (hành kinh) là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ kinh, trung bình kéo dài từ 3 – 7 ngày, tuy nhiên, vẫn có nhiều người có thể có chu kỳ ngắn hơn hoặc dài hơn.

Giai đoạn này thường xảy ra khi trứng không được thụ tinh hoặc quá trình mang thai không xảy ra ở chu kỳ kinh nguyệt trước đó. Lớp niêm mạc của tử cung bị bong ra và tách rời khỏi cơ thể thông qua âm đạo. Nồng độ estrogen và progesterone cũng giảm xuống, lúc này trứng được giải phóng ra ngoài kèm theo đó là máu và chất nhầy, niêm mạc tử cung và hình thành nên kinh nguyệt.

Cơ thể của bạn gái có thể sẽ xuất hiện một số triệu chứng đi kèm như: đau bụng kinh, căng tức ngực, đau vùng lưng dưới, nhức đầu, tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt,… vào giai đoạn này.

Giai đoạn nang trứng

Giai đoạn này xảy ra song song, cùng thời điểm với giai đoạn hành kinh. Giai đoạn nang trứng bắt đầu từ khi ngày đầu tiên của kỳ nguyệt san diễn ra và sẽ kết thúc khi rụng trứng. Tuyến yên sẽ được nhận tín hiệu để giải phóng lượng hormone nhằm kích thích nang trứng. Hormone này kích thích buồng trứng sản xuất dao động từ 5 – 20 nang nhỏ, mỗi nang sẽ có một quả trứng chưa trưởng thành. Số trứng không trưởng thành còn lại sẽ được tái hấp thụ vào cơ thể của bạn gái.

Các nang trứng trưởng thành làm thay đổi lượng estrogen và làm dày niêm mạc tử cung. Việc này tạo ra một môi trường giàu chất dinh dưỡng, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai và hình thành bào thai.

Niêm mạc tử cung dày lên trong giai đoạn nang trứng

Giai đoạn rụng trứng

Rụng trứng là gì? Đây là giai đoạn duy nhất trong chu kỳ mà bạn gái có thể mang thai. Khi buồng trứng giải phóng một quả trứng trưởng thành, trứng di chuyển về phía ống dẫn trứng, đi đến tử cung và được thụ tinh bởi tinh trùng.

Thông thường, thời gian rụng trứng sẽ xảy ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt. Và trong vòng 24h, khả năng mang thai sẽ diễn ra. Vào lúc này, nếu không được thụ tinh, trứng sẽ chết hoặc tan ra ở bên trong cơ thể. Nếu bạn quan hệ trong thời kỳ rụng trứng mà không sử dụng biện pháp an toàn và thấy xuất hiện dấu hiệu rụng trứng, hãy theo dõi tình trạng kinh nguyệt của mình. Nếu bị trễ kinh 7 – 10 ngày thì rất có thể bạn đã mang thai. Tham khảo các dấu hiệu mang thai sớm nhất và sử dụng que thử thai để kiểm tra.

Giai đoạn rụng trứng là thời điểm mà bạn gái có khả năng mang thai cao khi quan hệ

Giai đoạn hoàng thể

Giai đoạn này bắt đầu khi nang trứng giải phóng trứng, thường kéo dài từ 11 – 17 ngày. Vào lúc này, cơ thể bạn gái sẽ giải phóng hormone progesterone và estrogen. Nồng độ hormone này tăng cao, tạo điều kiện cho niêm mạc tử cung dày lên và sẵn sàng cho quá trình thụ tinh tiếp theo đó.

Nếu quá trình thụ tinh xảy ra, hormone gonadotropin sẽ duy trì hoàng thể và giữ cho niêm mạc tử cung dày lên, đảm bảo sự an toàn khi mang thai. Ngược lại, nếu không mang thai, hoàng thể co lại và tái hấp thụ vào cơ thể của bạn gái. Nồng độ estrogen và progesterone giảm xuống, chu kỳ kinh nguyệt mới sẽ bắt đầu. Khi đó, lớp niêm mạc tử cung sẽ bong ra kèm theo máu, trứng và các chất dịch trong âm đạo tạo thành kinh nguyệt.

Ở giai đoạn này, bạn gái sẽ gặp phải một số triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt. Cụ thể như: ngực bị sưng đau, tâm trạng bị thất thường, bị chướng bụng, đầy hơi, mất ngủ…

Giai đoạn hoàng thể bắt đầu khi nang trứng giải phóng trứng và thường kéo dài từ 11 – 17 ngày

Dấu hiệu nhận biết sắp đến chu kỳ kinh nguyệt

Để nhận biết và chuẩn bị cho chu kỳ kinh nguyệt sắp diễn ra, các bạn nữ có thể quan sát và cảm nhận một số dấu hiệu sắp có kinh như:

Đau bụng, đau lưng, nổi mụn,… là các triệu chứng báo hiệu chu kỳ kinh nguyệt sắp diễn ra

Kỳ kinh nguyệt thường bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi nào?

Trung bình, độ tuổi tuổi bắt đầu có kinh nguyệt ở nữ giới là 12 tuổi. Tuy nhiên, nữ giới vẫn có thể bắt đầu có kinh nguyệt sớm nhất là 8 tuổi và muộn nhất là 16 tuổi. Nhìn chung, nữ giới sẽ có kinh nguyệt trong vòng vài năm sau khi ngực và lông mu phát triển.

Khi mới có kinh nguyệt, chu kỳ kinh nguyệt thường kéo dài hơn hoặc lượng máu kinh nguyệt ra nhiều hơn và bắt đầu ổn định sau 3 – 4 năm. Thông thường, khi bước vào độ tuổi 20, chu kỳ kinh nguyệt sẽ đều đặn, ổn định hơn. Cho đến khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, kinh nguyệt sẽ thay đổi và trở nên bất thường. Ngoài ra, chu kỳ kinh nguyệt cũng sẽ biến động theo các sự kiện khác trong suốt cuộc đời do sự ảnh hưởng của nội tiết tố trong cơ thể như sinh con hay đang cho con bú,…

Cuối cùng, phụ nữ sẽ ngừng kinh nguyệt khi bước vào giai đoạn mãn kinh, thường là ở độ tuổi 51. Lúc này cơ thể phụ nữ ngừng rụng trứng và dấu hiệu dễ nhận biết nhất là không thấy xuất hiện kinh nguyệt trong vòng 1 năm.

Chu kỳ kinh nguyệt thường kéo dài trong bao nhiêu ngày?

Chu kỳ kinh nguyệt bao nhiêu ngày? Chu kỳ kinh nguyệt bình thường diễn ra theo vòng đều từ 28 – 30 ngày. Tuy nhiên, cũng sẽ có một số bạn gái có chu kỳ kinh nguyệt ngắn hay chu kỳ kinh nguyệt dài hơn.

Chu kỳ kinh nguyệt ngắn

Khi chu kỳ kinh nguyệt chỉ kéo dài 20 ngày hoặc thấp hơn thì được xem là vòng kinh sớm, hay còn gọi là chu kỳ kinh nguyệt ngắn.

Chu kỳ kinh nguyệt dài

Khi chu kỳ kinh nguyệt 35 – 40 ngày hoặc dài hơn thì được xem là vòng kinh thưa, hay còn gọi là chu kỳ kinh nguyệt dài.

Bác sĩ Tú Linh cho biết: Vòng kinh nguyệt của người phụ nữ được xem là bình thường khi có tính chu kỳ khoảng 24-35 ngày, thời gian hành kinh khoảng 3-7 ngày, lượng máu kinh vừa phải không gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của người phụ nữ.

Chu kỳ kinh nguyệt dù ngắn hay dài nhưng cố định hàng tháng thì bạn cũng không cần quá lo ngại đâu. Tuy nhiên, nếu trước đây bạn có chu kỳ kinh nguyệt bình thường, đều đặn và đột nhiên kinh nguyệt không đều hoặc rối loạn kinh nguyệt thì bạn nên quan sát và xin ý kiến từ các bác sĩ chuyên môn để hạn chế ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nhé.

Các biểu hiện bình thường của kỳ kinh nguyệt

Một chu kỳ kinh nguyệt bình thường sẽ kéo dài 28 – 30 ngày, được tính từ ngày đầu của kỳ kinh hiện tại đến ngày đầu của kỳ kinh tiếp theo. Ngoài ra, khi bạn có chu kỳ ngắn từ 21 ngày hoặc kéo dài từ 32 – 35 ngày nhưng chu kỳ được lặp lại đều đặn thì vẫn không có vấn đề. Chu kỳ kinh nguyệt bình thường kéo dài 3 – 5 ngày hoặc 2 – 7 ngày. Nếu kinh nguyệt kéo dài quá 7 – 10 ngày với lượng kinh nguyệt ra ít cũng được xem là bình thường.

Ngoài ra, bạn gái cũng có thể gặp phải một số triệu chứng phổ biến khác trong kỳ kinh nguyệt như:

Chu kỳ kinh nguyệt bình thường thường kéo dài 28 – 30 ngày kèm theo các biểu hiện như đau bụng kinh, nổi mụn, tâm trạng thay đổi thất thường

Chu kỳ kinh nguyệt bất thường

Một số trường hợp chu kỳ kinh nguyệt bất thường hay xảy ra ở phụ nữ:

Chậm kinh, rong kinh, có kinh sớm, vô kinh là những biểu hiện của chu kỳ kinh nguyệt bất thường phổ biến ở nữ giới

Lượng máu như thế nào là bình thường trong kỳ kinh nguyệt

Mặc dù trong quá trình hành kinh, nữ giới có thể mất rất nhiều máu, song trên thực tế trung bình mỗi người phụ nữ chỉ mất khoảng 2 thìa máu cho cả của mình hoặc 4 – 6 thìa cũng được coi là bình thường. Tuy nhiên, nếu kinh nguyệt xuất hiện cục máu đông có kích thước quá lớn (tương đương 1 quả bóng golf hoặc hơn) hoặc phải thay băng vệ sinh lúc nửa đêm thì là bất thường. Trường hợp kinh nguyệt ra cục máu đông kích thước nhỏ vào ngày đầu tiên hoặc ngày thứ hai hành kinh được cho là bình thường.

Thông thường, ngày đầu tiên và ngày thứ hai của chu kỳ kinh sẽ có lượng máu thải ra nhiều hơn nhưng sẽ không nhiều đến mức bạn gái phải thay băng vệ sinh mỗi giờ hoặc 2 giờ/lần. Nếu bạn gái gặp phải tình trạng phải thay băng vệ sinh trong 2 – 3 giờ liên tục, hãy đến cơ sở y tế và thăm khám ngay lập tức.

Trên đây là tổng hợp thông tin chi tiết về chu kỳ kinh nguyệt là gì mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn. Thực tế, chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng sức khỏe giới tính bình thường diễn ra ở cơ thể nữ giới chúng mình vì vậy, bạn không cần phải quá lo lắng về kinh nguyệt con gái là gì mà thay vào đó hãy chủ động tìm hiểu thêm các kiến thức liên quan để chăm sóc sức khỏe của bản thân nhiều hơn nhé.